Kahve Varyeteleri

ARABICA, kahve ailesinin en popüler cinsidir. Dünya kahve üretiminin %60 dan fazlası Arabica’dır. Arabica ağaçlarının tarımı kolaydır çünkü küçük ağaçlardır. Ancak hastalıklara karşı duyarlıdır. 800-2400 mt. yüksek rakımlarda yetişir. Rakım kahvenin rekoltesini ve kalitesini doğrudan etkileyen bir ölçüttür. Yükseklik aynı zamanda kahvenin tadına da doğrudan etki eder. Yüksek seviyelerde daha yavaş olgunlaşan kahveler haliyle daha değerlidirler. Kahve ne kadar yüksek rakımda yetişirse, o kadar belirgin bir asiditiye, daha belirgin aromalara, daha keyifli bir lezzete evrilir. Arabica kahveleri fincanda parlak bir gövdeye sahiptir. Aromatik kompleksite arabicada, robustadan daha fazladır.  24-30 derece sıcaklık sever. Robusta’ya göre daha az meyve verir, daha değerlidir ve 6-9 ayda olgunlaşır. Kahve ağaçları gölgede korunmayı sever. Üreticiler genç kahve bitkileri için hem doğal koruyucu gölge oluşturması hem de rüzgâra karşı koruması amacıyla kahve ağacı yetiştirilen arazilere muz, papaya ve diğer meyve ağaçları ekerler. Bu sayede kahve ağaçları ile meyve ağaçları arasında toprak aracılığı ile doğada ortak bir yaşam alanı oluşmaktadır. Bu doğal ortak yaşam alanı da kahve bitkilerine aromatik kompleksite sağlamaktadır. Arabica’nın aromatik kompleksite niteliklerini hissede bilmek için filtre kahve demleme yöntemlerini tercih etmeli ve şeker ve süt ilavesiz içmelisiniz. Doğada kendi başına yetişine orijinal varyateler ve bu varyetelerden aşılama ile elde edilmiş hibrit varyeteler olmak üzere Arabica Kahve cinsine ait kırk tan fazla varyetesi vardır. bunların en popüler olanları Typica, Catturra, Bourbon ve Blue Mountain dır.

ROBUSTA, Arabica’dan sonra dünyada ikinci en fazla üretilen kahve cinsidir. 0-700 mt. alçak rakımlarda yetişebilir, 15-24 derece sıcaklık sever. Arabica’ya göre daha çok meyve verir ve 10-11 ayda olgunlaşır. Aromatik kalitesi düşüktür. Daha fazla ürün verme, düşük rakımlarda yetiştirilebilme özellikleri avantajı ile daha Arabica’ya göre ucuzdur. Robusta türü kahvelerde kafein oranı daha yüksektir ve yüksek kafein oranı çevresel hastalılara karşı bir savunma mekanizmasıdır. Yüksek kalitede olan Robusta çekirdekleri düşük asitlik ve yoğun kadifemsi gövdeye sahiptir. Bu özellikleri Robusta’nın  Genellikle Espresso bazlı lezzet ve aroma kriterinde kahvenin ön planda olmadığı sütlü kahve demleme yöntemlerinde kullanılmaktadır. Kahvede şeker sevenler için de idealdir. Endüstriyel kahve pazarında, hazır kahve üretiminde de Robusta kahveler kullanılmaktadır.

Coffee Liberica, Arabica ve Robusta kadar popüler değildir vebu tür kahve çekirdeklerini bulmak daha zordur. Türkiye’de ticari olarak nerdeyse hiç kullanılmamaktadır. Dünyada sadece Filipinler’de yetişmektedir.

Bugüne kadar Kahve tarihinin en önemli olayı 1890’da yaşandı ve o zamanlar dünyada yetişen Arabica üretim kapasitesinin %90’ı kahve pası hastalığından yok oldu. Çare bulmak için o zamanlar ABD toprakları olan Filipinler’de yetişen Liberica cinsi kahve önem kazandı.

Liberica, düzensiz-asimetrik, büyük yapılı çekirdeklerdir. Çekirdeklerin eşsiz bir aroması olduğu söylenir. Çiçek ve meyvemsi notlara sahiptir, tütsülü bir gövdesi vardır. Ancak bazı tadımcılar da Liberica’nın fazla odunsu olduğunu, kahve tadının belirgin olmadığını söyler. Yani lezzeti tartışmalıdır.

Filipinler’in bağımsızlığını ilan etmesi ve Arabica kahve üretiminin düzene gitmesi gibi etkiler nedeniyle Dünya kahve pazarında talep görmemektedir.

Excelsa, genellikle Robusta ile karıştırılan bir kahve cinsidir. Dünya kahve üretiminin %7 sidir. Güneydoğu Asya’da yetişir. Ekşi, asitli yapısı, genellikle Arabica harman kahvelerde karakter ve karmaşıklık sağlamak için kullanılır. Tekil olarak demlemelerde tercih edilmez. Bir turtayı veya olgunlaşmış meyveyi hatırlatan kendine has bir profile sahiptir.eşsiz bir aroması olduğu söylenir. Çiçek ve meyvemsi notlara sahiptir, tütsülü bir gövdesi vardır. Ancak bazı tadımcılar da Liberica’nın fazla odunsu olduğunu, kahve tadının belirgin olmadığını söyler. Yani lezzeti tartışmalıdır.

Filipinler’in bağımsızlığını ilan etmesi ve Arabica kahve üretiminin düzene gitmesi gibi etkiler nedeniyle Dünya kahve pazarında talep görmemektedir.